جوانه غیرمنتظره رشد بهای پلیمرها

قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا در حالی روز گذشته با ترکیبی از کاهش و افزایش اعلام شد که این‌بار سکاندار جرقه‌‌‌های افزایشی بهای پایه، صعود ۳/ ۱درصدی میانگین هفتگی بهای دلار بود که نسبت به هفته قبل افزایش یافت. البته رشد بهای نفت و نفتا به‌عنوان خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی تداعی‌کننده افزایش قیمت در بازار جهانی محصولات پتروشیمیایی است که از هم‌اکنون با شیب آرامی صعودی شده و در کنار رشد قیمت مبنای دلار به سبزپوش شدن بهای پایه برخی از محصولات پلیمری و شیمیایی بورس کالا در هفته جاری منتهی شده است. البته هنوز هم کاهش قیمت پایه در بین سایر گریدهای محصولات پتروشیمیایی دیده می‌شود که نسبت به افت متوالی طی چند هفته گذشته، از میزان افت نرخ کاسته شده است.

به نظر می‌رسد، بازارهای جهانی محصولات پتروشیمیایی که طی چند هفته متوالی، سکاندار تعیین نرخ پایه مواد اولیه پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا به شمار می‌‌‌رفتند، هفته جاری با نوسان نسبتا محدودی همراه شدند و با صعودی شدن بهای نفت و نفتا در بازارهای جهانی از شتاب افت نرخ جهانی این گروه از محصولات کاسته شده و حتی در برخی از گریدهای پلیمری و شیمیایی شاهد رشد بهای جهانی هستیم. در کنار این تحرکات زیرپوستی در بازارهای جهانی که با رشد نرخ آرام و تدریجی همراه هستند، قیمت مبنای دلار معادله کشف نرخ پایه در هفته جاری به میزان 23‌هزار و 751تومان در نظر گرفته شد که از صعود 304تومانی آن حکایت دارد. از این رو یکی از مهم‌ترین دلایلی که بخش زیادی از گریدهای پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا را با افزایش قیمت پایه همراه کرده، رشد میانگین هفتگی بهای نیمایی دلار در کنار جرقه‌‌‌های افزایش نرخ در بازارهای جهانی است که در نهایت سبب ایجاد ترکیبی از افزایش و کاهش بهای پایه محصولات پتروشیمیایی در هفته جاری شده است.

پلیمرهای بورس‌کالا در هفته جاری بین مثبت 3 تا منفی 5/ 4‌درصد تغییر نرخ پایه را نسبت به هفته قبل تجربه کرده‌اند. قیمت‌های جهانی مورد استفاده در معادله کشف نرخ پایه این محصولات به گونه‌‌‌ای لحاظ شد که پلی‌استایرن انبساطی تنها محصولی بود که هفته جاری با رشد 25دلاری قیمت جهانی همراه شد که با احتساب 95‌درصد فوب خلیج‌فارس با نرخ جهانی 1415دلار در نظر گرفته شد. بنابراین رشد هر دو متغیر تعیین نرخ پایه، یعنی بهای جهانی و قیمت مبنای دلار سبب شد پلی‌استایرن انبساطی با 03/ 3‌درصد افزایش نرخ پایه در هفته جاری عرضه شود و بیشترین افزایش قیمت پایه را در بین پلیمرهای بورس‌کالا از آن خود کند. عموم گریدهای پلی‌اتیلن در هفته جاری بدون تغییر قیمت جهانی در نظر گرفته شدند. پلی‌وینیل کلرایدها(PVC)  در بهای جهانی خود کاهش محدودی را به ثبت رساندند که البته این میزان کاهش کمتر از افزایش قیمت مبنای دلار ارزیابی شد؛ از این رو بهای پایه PVC در تمامی گریدهای قابل معامله آن در هفته جاری به میزان محدودی افزایش نرخ پایه را تجربه کردند. در مقابل پلی‌پروپیلن‌‌‌های شیمیایی و نساجی به عنوان پلیمرهای جذاب بورس کالا، در هفته جاری کاهش قابل‌توجه نرخ جهانی را داشتند که سبب شد افت نرخ پایه محسوسی را به ثبت برسانند.

در بین مواد اولیه شیمیایی، رشد بهای جهانی برجسته‌‌‌تر بود و گریدهای بیشتری از گروه شیمیایی‌‌‌های بورس‌کالا با دو اهرم مضاعف رشد نرخ جهانی و قیمت مبنای دلار با افزایش قیمت پایه عرضه می‌‌‌شوند. استایرن منومر با 13/ 4‌درصد رشد نرخ، بیشترین افزایش بهای پایه را در هفته جاری به خود اختصاص داد. نرخ جهانی این محصول در معادله کشف قیمت پایه با احتساب 95‌درصد فوب خلیج‌فارس به میزان 960دلار به ازای هر تن در نظر گرفته شد که در مقایسه با هفته قبل از رشد 27دلاری حکایت دارد. شایان ذکر است که این محصول هفته گذشته، عنوان جذاب‌ترین محصول را در بین متقاضیان بازار محصولات شیمیایی داشت؛ چرا که رقابت قیمتی به میزان 114‌درصد بالاتر از قیمت پایه هفته قبل خود را تجربه کرد و این معاملات به تایید بورس‌کالا به عنوان نهاد ناظر معاملات تالار فیزیکی رسید.

  تغییر فاز بهای نفت به سمت افزایش نرخ

در آخرین روز معاملاتی هفته قبل، بهای هر بشکه نفت خام برنت با رشد روزانه 25/ 1‌درصد به 75دلار و 35سنت رسید که از جرقه‌‌‌های افزایشی بهای نفت خام حکایت دارد. پس از ریزش سنگین قیمت نفت، با کمرنگ شدن نگرانی‌ها نسبت به خطرات احتمالی سویه جدید ویروس کرونا یعنی «اومیکرون»، شاهد رشد تدریجی بهای نفت خام هستیم که سبب شده است برآیند نوسان قیمت نفت طی هفته قبل به نزدیک 8‌درصد افزایش یابد. این در حالی است که هنوز هم تکانه بهای نفت طی ماه گذشته از ریزش 9درصدی قیمت حکایت دارد که با روزهای اوج نرخ در بازار نفت فاصله چشمگیری دارد.

بنابراین در معاملات آتی نفت برنت، در حالی که بازارها چشم‌‌‌انداز تقاضا را در بحبوحه تهدید ادامه‌‌‌دار سویه اومیکرون کرونا نسبتا کاهشی ارزیابی کردند، بهای هر بشکه نفت خام، روز جمعه در 75دلار در هر بشکه تثبیت شد. کشورهایی مانند بریتانیا و چین با افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در جهان، اعمال محدودیت‌های مجدد را آغاز کردند. مطالعه یک دانشمند ژاپنی نشان داد که نوع جدید این پاندمی، 2/ 4برابر بیشتر از سویه دلتا قابل انتقال است و شانس بیشتری برای فرار از ایمنی ایجادشده به طور طبیعی و از طریق واکسن دارد. آلبرت بورلا، مدیرعامل فایزر نیز روز چهارشنبه گفت که افراد ممکن است زودتر از حد انتظار به تزریق چهارم نیاز داشته باشند؛ زیرا داده‌‌‌های اولیه نشان داد نوع اومیکرون کرونا، می‌تواند آنتی‌‌‌بادی‌‌‌های تولیدشده توسط واکسن را تضعیف کند. علاوه بر این، داده‌‌‌های منتشرشده نشان می‌دهد که آزادسازی موجودی انبارهای استراتژیک ایالات متحده نیز بر قیمت‌ها تاثیر گذاشت؛ زیرا بر مبنای داده‌‌‌های EIA (موسوم به موسسه اطلاعات انرژی آمریکا)، ذخایر نفت‌خام در هفته گذشته به میزان متوسط 240‌هزار بشکه کاهش یافت.

اثر مثبت جرقه‌‌‌های رشد بهای نفت خام بر معاملات نفتا نیز منعکس و سبب شد این خوراک مایع ارزشمند شرکت‌های پتروشیمی در پایان معاملات روز 10دسامبر، با بهای 690دلار به ازای هر تن مورد دادوستد قرار گیرد. همچون نفت خام که ماه گذشته ریزش سنگین نرخ را تجربه کرد، برآیند تکانه‌‌‌های قیمتی نفتا طی ماه اخیر نیز به میزان 38/ 8‌درصد منفی ارزیابی می‌شود، اما در هفته قبل رشد بهای این محصول مشتق از نفت‌خام به ثبت رسید و بهای نفتا به میزان 8‌درصد نوسان مثبت هفتگی را تجربه کرد و با رشد قیمت همراه شد.

به این ترتیب، معاملات آتی نفتا بالای 690دلار در هر تن طی هفته قبل تثبیت شد و در هفته دوم دسامبر بیش از 8‌درصد افزایش یافت؛ چرا که نگرانی‌ها در مورد تاثیر نوع ویروس کرونا کاهش یافت. فایزر اعلام کرد که واکسن‌‌‌های توزیع‌شده، این سویه جدید را به طور نسبی خنثی کردند. در همین حال، بازگشت روند تدریجی افزایش بهای نفت‌خام، چشم‌‌‌انداز تقاضای آسیایی برای نفتا را افزایشی ترسیم می‌کند. البته دسترسی بیشتر به  LPG(گاز مایع) این افزایش را تا حدی محدود می‌کند.

پس از هفته‌‌‌ها روند نزولی بهای محصولات پتروشیمیایی با محوریت پلیمرها، هم‌اکنون از روند افت قیمت‌ها فاصله گرفته‌ایم و آرامش نرخ را همراه با جرقه‌‌‌های افزایشی در بازار جهانی تجربه می‌کنیم. از هم‌اکنون نمی‌توان با صراحت احتمال ورود بازار به روند صعودی را مطرح کرد؛ اما تغییر فاز بهای نفت خام و رشد قیمت نفتا دو محرک جانبی برای رشد نرخ پلیمرها بودند. این مطلب به این معنی است که بازارهای جهانی در یک استراحت مقطعی در روند نزولی قرار گرفته‌‌‌اند و ادعای آغاز روند صعودی نرخ هنوز خوش‌بینانه است.