افزایش بهای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی، زمینه رشد قیمت پایه این محصولات برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران را مهیا کرد. به این ترتیب در شرایطی که ظرف هفتههای قبل رینگ پتروشیمی‌‌‌ها متاثر از سیگنال مثبت ارزی و انتظارات تورمی، افزایشی بود، ظرف روزهای آینده رشد نرخ محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی می‌‌‌تواند صحنه‌گردان در بازار داخل شود.
رونق رینگ پتروشیمی با افزایش عرضه
در هفته منتهی به روز یکشنبه 25تیرماه بر حجم فروش محصولات پلیمری و شیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران افزوده شد. رشد حجم معاملات نسبت به میانگین حجم فروش هفتگی سالانه، متاثر از رشد عرضه رقم خورد. مطرح‌شدن احتمال افزایش نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی ظرف روزهای پایانی خردادماه باعث شد تا تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی به امید رشد قیمت پایه، از حجم عرضه خود برای هفته ابتدایی تیرماه بکاهند. البته در ادامه سیاستگذاران دولتی هرگونه تغییر در نرخ ارز مورد استفاده در تعیین بهای پایه محصولات پتروشیمی را رد کردند و به این ترتیب، تولیدکنندگان این محصول برای جبران کاهش عرضه خود ظرف هفته ابتدایی تیرماه، به افزایش عرضه ظرف هفتههای دوم و سوم این ماه روی آوردند که نتیجه آن در رشد حجم معاملات این بازار، ظرف این دو هفته مشهود است.
در حالی که بر حجم عرضه محصولات پلیمری و شیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف دوهفته اخیر افزوده شد، متقاضیان همچنان استقبال خوبی از اغلب عرضه‌‌‌ها داشتند. در رینگ پلیمرها، همچنان متقاضیان برای کسب سهم از عرضه انواع گریدهای پلی‌‌‌پروپیلن رقابت سنگینی داشتند؛ به‌‌‌نحوی که نرخ فروش این محصول رشد بیش از 100درصدی را نسبت به قیمت پایه به ثبت رساند. در رینگ محصولات شیمیایی نیز اسیدنیتریک پیشتاز رشد نرخ ناشی از رقابت قیمتی متقاضیان بود. در شرایطی که نرخ ارز در بازار آزاد غیررسمی در کانال قیمتی 48هزار تومانی نوسان دارد و نرخ ارز معیار در محدوده 28هزار و 500تومان تثبیت شده است، رقابت تا 70درصدی از سوی متقاضیان، تنها براساس فاصله میان نرخ ارز معیار پتروشیمی‌‌‌ها و دلار آزاد قابل توجیه است. در چنین شرایطی کسری عرضه نسبت به تقاضا، پتانسیل افزایش هیجان در رینگ محصولات پتروشیمی و رقابت‌‌‌های قابل‌ملاحظه را در بر دارد.
تمایل به خرید پتروشیمی‌‌‌ها افزایشی می‌‌‌ماند
قیمت پایه بخش قابل‌توجهی از محصولات پتروشیمی برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو با رشد نرخ اعلام شد. در شرایطی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت‌های پایه بدون تغییر و برابر 28هزار و 500تومان در نظر گرفته شده است، افزایش بهای محصولات پلیمری و شیمیایی در بازارهای جهانی عامل اصلی این رشد نرخ است. ظرف روزهای اخیر، دلار در بازار آزاد در مسیر افت نرخ نوسان داشت، به نحوی که بهای هر برگ اسکناس آمریکایی در بازار آزاد و غیررسمی به کانال 48هزار تومانی سقوط کرد. نوسان نرخ دلار در بازار آزاد به رقابت متقاضیان در بازارهای کالایی کشور جهت می‌دهد. در شرایطی که عقبگرد نرخ ارز در بازار آزاد، پتانسیل کاهش هیجان و رقابت قیمتی در رینگ پتروشیمی‌‌‌ها را دارد، شاید بازگشت جریان افزایشی به بازار جهانی این محصولات مانع از آن شود که سیگنال منفی ناشی از افت نرخ ارز، تاثیر قابل‌ملاحظه‌‌‌ای بر نرخ فروش محصولات پتروشیمی بگذارد.
رشد نرخ؛ ارمغان سیگنال جهانی
نفتا به‌‌‌عنوان محصولی که با محصولات پتروشیمی همگرایی قیمتی زیادی دارد، ظرف دوهفته اخیر در مسیر رشد نرخ نوسان داشت؛ به نحوی که بهای فروش آن در روز جمعه 13ژوئیه با ثبت افزایش هفتگی 9/ 8درصدی به 574دلار و 50سنت به ازای هر تن رسید که این رقم بیشترین بهای فروش آن پس از 8ژوئن امسال است. همچنین در بازه ماهانه بهای نفتا رشد 8/ 3درصدی را به ثبت رساند. کاهش عرضه نفتا از سوی روسیه به کشورهای آسیایی و اروپایی و در عین حال رشد نرخ نفت در بازه هفتگی و ماهانه عامل تقویت بهای نفتا بود. بهای نفت برنت در روز پنج‌شنبه 13ژوئیه از مرز 80دلار به ازای هر بشکه عبور کرد و با نرخ 6/ 81دلار به فروش رفت که این رقم بیشترین قیمت فروش این محصول پس از روزهای پایانی آوریل امسال بود.
البته روند صعودی بهای نفت در روز جمعه 14ژوئیه ادامه نداشت و این محصول تا محدوده 79دلار به ازای هر بشکه عقب‌‌‌نشینی کرد. با این حال همچنان بازده هفتگی آن مثبت 8/ 1درصد و بازده ماهانه فروش آن نیز مثبت 2/ 6درصد است. کاهش عرضه نفتا و فرآورده‌‌‌های نفتی به بازارهای جهانی ظرف هفتههای اخیر، همزمان با فروکش کردن موج تورم در ایالات‌متحده آمریکا، عامل اصلی رشد بهای نفت، نفتا و سایر فرآورده‌‌‌ها در بازارهای جهانی بوده و از رشد نرخ محصولات پلیمری و شیمیایی در بازارهای جهانی حمایت کرده است.
هفته گذشته بلومبرگ در گزارشی از احتمال تعطیلی دومین میدان بزرگ نفتی در لیبی به دلیل اعتراضات خبر داد. این در حالی است که تولید نفت در نیجریه نیز متوقف شده است. در چنین شرایطی نشانه‌‌‌هایی از کاهش عرضه جهانی نفت و فرآورده‌‌‌های نفتی از سوی روسیه به بازارهای جهانی مشاهده می‌شود. فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند که کاهش عرضه نفت از سوی عربستان‌سعودی و روسیه در نیمه‌دوم سال‌جاری میلادی شدت بیشتری یابد و به این ترتیب چشم‌‌‌انداز مثبت قیمتی در انتظار محصولات این حوزه باشد. در این شرایط اوپک برآورد قیمتی خود از نرخ فروش نفت در نیمه‌دوم سال‌جاری میلادی را افزایش داد.
در کنار سیگنال‌‌‌های کاهش عرضه که محرک بهای نفت و نفتا و در ادامه محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی است، فروکش کردن تورم در بزرگ‌ترین اقتصاد جهانی برای ماه ژوئن باعث شد تا فعالان بازارهای کالایی به پایان چرخه انقباضی از سوی فدرال‌رزرو پیش از موعد امیدوار شوند و این موضوع زمینه رشد نرخ در بازارهای کالایی را فراهم کرد.
