همه دور یک میز برای نجات صنعت لوله های پلی اتیلنی(بخش اول)

درابتدای این جلسه دکتر امانی مدیرکل بخش صنعت و معدن سازمان برنامه و بودجه با اشاره به نامه های انجمن در خصوص رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان این حوزه گفت:

آبان ماه سال جاری انجمن صنفی تولید کنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن طی نامه ای به سازمان برنامه و بودجه، برای رسیدگی نکاتی مطرح کرده بودند که یکی از محورهای آن مسئله عرضه کم مواد اولیه در شهریور و مهر، که باعث افزایش هزینه تولید اعضای این انجمن صنفی شده است و درخواست رسیدگی این موضوع را داشتند .

دکتر امانی با اشاره به نامه مورخ 13/9 /96 ، بازنگری در سایت بهین یاب وزارت صنعت معدن تجارت ، حذف واحدهای غیر فعال در این سامانه ، ظرفیت سنجی مجدد پروانه‌های بهره برداری واحدهای تولیدی با همکاری انجمن ، فروش اعتباری محصولات پتروشیمی از طریق ال سی داخلی و یا ارائه تضمین‌های لازم ، سازمان دهی برنامه تولید مواد پایپ گرید  توسط پتروشیمی ها تا سقف سیصد هزار تن در سال و شش الی هفت هزار تن بصورت  هفتگی و ایجاد شرایط خرید مواد اولیه برای واحدهای فعال در حوزه صادرات لوله و اتصالات با شرایط گمرکات را بعنوان درخواست های انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن برشمرد 

درادامه این نشست ، بنا به درخواست دکتر امانی ، از سوی رییس هیأت مدیره انجمن توضیحاتی در خصوص مشکلات پیرامون سایت بهین یاب ارائه شد ، مهندس بیوک صحاف امین ضمن اشاره به ظرفیت های غیر واقعی پروانه های بهره برداری ثبت شده در بهین یاب گفت: قسمتی ازاین واحدهای سهمیه دار در حال حاضر تعطیل هستند، ولی به دلیل ثبت پروانه بهره برداری در بهین یاب ، می‌توانند به وسیله کارگزاری‌هایی که در بورس هست، مواد اولیه دریافت کنند و به اصطلاح این مواد را  از طریق واسطه‌های مختلف بفروشند و متاسفانه اخلال زیادی روی عرضه مواد اولیه در بورس ایجاد می‌کنند و باعث می‌شوند که مواد اولیه که در بورس به دست تولید کننده و پروژه‌هایی که دولت خودش هم درگیر آن است ، نرسد.

وی در ادامه با اشاره به راه حل‌های پیشنهادی از سوی انجمن افزود: طی سلسه جلساتی که دردفتر سرکارخانم نباتی ، مدیرکل صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صمت داشتیم، چند واحدکه به صورت شاخص بودند را نیز بررسی کردیم که این موضوع همچنان پابرجاست ،اما انجام این کار امری نیست که مثلاً ظرف یکی دو ماه سریع انجام بشود چرا که حدود سیزده الی چهارده هزار واحد تولیدی صنایع پایین دست پتروشیمی در اقصی نقاط کشور هستند که همه این‌ها باید ظرفیت سنجی و بررسی بشوند.

مهندس صحاف امین ادامه داد: راه حل نزدیک‌تر این بود که ما با همکاری انجمن کارفرمایی پتروشیمی آمدیم سقف عرضه تک تک گریدهای پلیمری را در کارگروه شورای رقابت مشخص کردیم و همه آقایان امضاکردند. در قسمت پایپ گرید حدود هفت تا شش هفت هزار تن قراربود عرضه شود منتها این موضوع رعایت نمی شود واین موضوع باعث رقابت می‌شود، ده درصد، پانزده درصد، هفت درصد، هشت درصد بستگی به گریدهای مختلف و فصول مختلف دارد و پیک کارها فرق می‌کند. مشکل اولیه ما این است وقتی پتروشیمی‌ها می‌آیند آنجا کف عرضه‌ها را مشخص می‌کنیم ، باید به آن متعهد باشند.

 یک واحدپتروشیمی به علت نقص در مسائل فنی ، نمی تواند عرضه کند خب در این خصوص مشکلی نیست  ولی بعضی وقت‌ها می‌بینیم این واحدها به خاطر مسایل غیر فنی تولید نمی کنند و به اصطلاح مهندسی گرید اتفاق می افتد و می بینیم که پتروشیمی ها با همدیگر کمک نمی‌کنند این شش هزار تن یا هفت هزار تن سقف عرضه‌ها هست تأمین بشود و این باعث می‌شود هم رقابت بشود هم کمبود بازار ایجاد بشود.

مهندس صحاف امین با اشاره به عدم وجود تدابیر بازدارنده در صورت عدم عرضه پتروشیمی ها افزود: در حقیقت کف عرضه‌ها ، یک چیز قراردادی است، و به دلخواه پتروشیمی هاست وهمین موضوع به بازار خیلی فشار می‌آورد.

رییس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن با اشاره به بالارفتن قیمت ارز در بازار گفت : چون قیمت پایه بورس را بر اساس قیمت ارز آزاد حساب می‌کنند وبا توجه به این، تغییرات آنی ارز آزاد ، روی قیمت پایه اثر مخرب می گذارد، چراکه این موضوع ، تمام قراردادهای بلند مدت ما را همه را به هم می‌ریزد چراکه ما تمام قراردادهایمان بلند مدت است و یک قرارداد فیکس با ما می‌بندند و بدون تردید مجبوریم آن را انجام  بدهیم درغیر این صورت ، ضمانت نامه ما باطل می‌شود و جریمه می‌شویم.

درادامه مهندس محسن جمالیان ،عضو هیأت مدیره انجمن، با اشاره به جلسات و کارهایی که در رابطه با بحث سهیمه ها درسایت بهین یاب با همکاری مسئولان ذیربط وزارت صمت انجام شده گفت: بر اساس اطلاعاتی که به دست آوردیم ،دریافتیم که یک سری واقعاً‌ در صنعت لوله پلی اتیلن حضور ندارند و بر اساس پایشی که انجام دادیم  ، طی نامه ای به مدیرکل محترم صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صمت ، گفتیم که مشتمل بر صد و هفده ردیف با سهمیه بیست و نه هزار و نهصد و چهارده تن در هفته ، مرتبط با صنعت نیستند و در واقع قرار شد بررسی کنند.

یکی از مسائلی که ما در خصوص سایت بهین یاب می گوییم ، آن‌هایی هستندکه خیلی‌هایشان با صنعت لوله پلی اتیلن ارتباط ندارند، یعنی شاید خیلی از این‌ها را می‌بینید که اکثر موادهای پتروشیمی را سهمیه دارند، بعضا شرکت‌های تعاونی هستند و طرف رفته هم برای پی وی سی ،هم روی بطری، هم برای بسته بندی و هم برای لوله ، پروانه بهره برداری گرفته!!!

مهندس محسن جمالیان درادامه افزود: طی جلسه ای که تقریباً یک ماه و نیم پیش در دفتر آقای دکتر رحمانی، قایم مقام امور تولید وزارت صمت داشتیم، ملاک قراردان گزارش خرید و فروش فصلی در بورس کالا را پیشنهاد کردیم و نامه ای نیز در این خصوص نوشتیم و ایشان نیز دستورش را دادند اما متأسفانه تا امروز نتیجه ای نگرفتیم.

 وی همچنین در رابطه با افزایش چشمگیر قیمت‌های پایه در بازه زمانی شهریور تا بهمن گفت: براساس آماری که بنده از سایت بورس کالا استخراج کرده ام چیزی حدودچهل و چهار درصد در قیمت پایه پایپ گرید ما افزایش قیمت داشتیم و از تیرماه سال جاری تا امروز ، در معاملاتی که انجام شده پنجاه درصد افزایش قیمت داشتیم.

مهندس جمالیان با ارائه آمار دیگر پلی اتیلن های سنگین عرضه شده در بورس و مقایسه اختلاف قیمت پایه اگر ما ملاک مبنا را قرار بدهیم با آن اختلافی که بین این مواد پلی اتیلن سنگین با مواد پلی اتیلن گرید لوله ، منطقی است و بر اساس آن چیزی که درقیمت جهانی هست حدود هشتاد تا صد دلار این اختلاف در گریدهای پلی اتیلن هست، ولی اینجا یک دفعه شما می‌بینید  که یک اختلاف فاحش ایجاد می‌شود. ما می بینیم که نرخ دلار در تیرماه نود و شش ، سه هزار و هفتصد و پنجاه تومان بوده و قیمت دیروز چهارهزار و چهارصد تومان بوده است و هفده و نیم درصد دلار ،درصد افزایش بوده است ، ولی در قیمت پایه پتروشیمی ها شاهد پنجاه درصد افزایش قیمت هستیم.

وی ادامه داد: مشکل دیگر ما این است که ما حاضریم حتی به صورت مدت دار و اعتباری با پتروشیمی ها معامله کنیم ولی بورس کالا دست مارا بسته است، چون مشتریان ما دولتی هستند، دیگر شما اشراف کامل دارید که اگر مشتری خوش حساب باشد ، بیست و پنج درصد به ما پیش پرداخت می‌دهد. اگر ما می‌توانستیم در همان زمان‌ها حداقل در هر هفته که می‌رفتیم در بورس می‌توانستیم اعتباری هم خرید بکنیم، حداقل یک بخشی ازاین نیازمان را برطرف می کردیم .

وی افزود: بر اساس تجربیاتی که دارم آنجا که عرضه کم می‌شود ، یک سری سیاهی لشکر همیشه وجود دارندکه آن روزها می‌روند در بورس، قیمت ها را چوب می‌زنند، یک دفعه قیمت مواد را بالا می برند!

مهندس جمالیان خاطرنشان کرد: این روند اگر تا آخر امسال ادامه داشته باشد ،مطمئن باشید صنعت ما انفجاری می‌شود،چراکه در حال حاضر هزاران کارگر بیکار هستند.

مهندس مسعود مهدوی ،عضوهیأت مدیره  ، ضمن اشاره به افزایش قیمت 50درصدی درخصوص مواد پلی اتیلن لوله گفت: این در صورتی است که قراردادهای پلی اتیلن کوتاه مدت نیست، نود و هفت درصد قراردادهای ما سه ماهه، شش ماهه و یک ساله است، یعنی امروز ما به قراردادهایی داریم عمل می‌کنیم که پنج هزار و دویست تومان ، تحویل درمحل فروختیم ! و علاوه بر انتظارات بیجادر خصوص تحویل پروژه از جمله تسطیح محل انبار و روکش محصول و غیره ، محصول را با کرایه حمل ،میفروشیم به قیمت  پنج هزار و دویست تومان ،درصورتی که  موادش را داریم شش هزار و پانصد تومان می‌خریم! نامه‌هایی که  از همکاران به دست مارسیده تأسفباراست و 50درصد افزایش قیمت در کمتر از شش ماه ، به نظر من یک فاجعه است.

دکترامانی در ادامه این نشست و پس از استماع صحبت های هیأت مدیره انجمن گفت : مطالبی که بیان شد نشان می‌دهد که حالا به هر دلیلی یک دلیلش می‌تواند انتظارات تورمی باشد، هم در تولید هم در تجارت رفتارهای غیر رقابتی، من نمی‌گویم انحصار، رفتارهای غیر رقابتی شکل گرفته است، قبلاً هم بوده و مدتی به دلایلی تعدیل شده و حالا دومرتبه دارد شکل می‌گیرد.

مدیرکل بخش صنعت و معدن سازمان برنامه و بودجه گفت : من یک گریزی می‌زنم به رأی اخیر هیأت عمومی دیوان که نمی‌دانم کدام بخش انجمن صنفی آنجا طرح دعوا کرده است، ظاهراً پایین دستی‌ها بودند، ولی تمام صحبت این است که این بازار یک بازار رقابتی است و محدوده ورود شورای رقابت ورود به انحصار است،دوستان بورس هم تشریف دارند اما الان بیانات شما درست عکس آن استدلال‌ها است، یعنی ضرورت مداخله شورای رقابت و یک نهاد تنظیمی را دارید اشاره می‌فرمایید که پنالتی بگذارد برای استنکاف از کف عرضه و بهر حال من فکر می‌کنم این قضیه حسن اتفاق بود که ابلاغ رأی دیوان با این جلسه ما همزمان شد، اینکه ما بخواهیم در واقع واحدهای غیرفعال را از مدار خارج بکنیم ، این در شرایطی است که دو نرخی داشته باشیم، یعنی موقعی که دو نرخی داشتیم سهمیه بندی و توزیع می‌کردیم ، حالا که اگر از اول آذر نرخ ارز و بازار بورس هم شده ارز آزاد، دیگر فضا کاملاً باید رقابتی باشد.

اگر اتفاقی می‌افتد ما انحصار را لزوماً در حوزه تولید که نداریم خوب آن کسانی که شما می‌فرمایید می‌آیند در بورس چوب می‌زنند خرید می‌کنند، آن‌هایی هستند که انتظاراتی در آینده دارندو قدرت این را دارند خرید و انبار کنند ،بعد در زمان مناسب دوباره عرضه کنند و این‌ها همه رفتارهای غیر رقابتی است که شورای رقابت و خود بورس باید در این حوزه ورود کنند، باید اجازه ورود داشته باشند ، اما گمان می‌کنم ، در تقاضای شما به عنوان انجمن و پیگیری‌ هایی که کردید ،مقداری دچار پارادوکس شدیم .

درادامه خانم کیمیایی، رئیس گروه پتروشیمی و پلاستیک وزارت صنعت در خصوص نحوه اختصاص سهمیه براساس آمار تولید گفت: ملاکی که استان‌ ها سهمیه را مشخص می‌کنند و ما تأیید می‌کنیم ، فعلاً آمار تولید است، همانطور که مهندس جمالیان اشاره نمودند، ما در جلساتی که داشتیم ، برای صنعت های خاص از جمله لوله های پلی اتیلنی ،قرار شد  که  گزارشات فصلی خرید و فروش که به عنوان اظهارنامه مالیاتی هست را در سامان بهین یاب ، ملاک قرار بدهیم ، برای کل کشور اجرا کنیم و بازخورد آن را ببینیم. جلسه حدود دو ماه پیش بود، ما حدود سه هفته پیش جلسه ای در خدمت آقای مهندس صحاف امین داشتیم که ایشان به نیابت از انجمن لوله و انجمن ملی آمدند و پیشنهاد دیگری مطرح کردند و ما استقبال کردیم، پیشنهاد بود گزارش خرید وفروش های فصلی را فعلاً ملاک قرار ندهیم و بیاییم برای سهمیه بندی ،مصرف برق که خیلی هم منطقی وکارشناسی است را ملاک قرار بدهیم ، آماری و ارقامی هم توسط ایشان در جلسه ذکر شد ، اما از آنجایی که عنوان ارقامی که در جلسه ارائه شد و تحت عنوان شاخص بود اگر بخواهیم این را به کل صنعت بخواهیم پوشش بدهیم، ممکن است مشمول همه واحدها نشود، مبنای آمار این بود که برای یک تولید پلی اتیلن چند کیلو وات باید برق مصرف بشودو نهایتا قرار شد که این موضوع را بیشتر کارشناسی کنند و علاوه بر ده واحد شاخص که ما همچنان با مهندس علیرضایی با همکاران ایشان در تماس هستند که این شاخص ، برای چهل واحد عملی بشود و از آن یک ملاکی بگیریم که در سهمیه بندی اعمال کنیم .

خانم کیمیایی افزود: همانطور که مهندس صحاف امین توضیح دادند ،این چیزی نیست که ظرف امروز و فردا شدنی باشد و  قطعاً زمان می‌برد اما همانطور که همه واقفیم مشکل اصلی عرضه است، ما اگر افزایش عرضه داشته باشیم تمام سهمیه بندی‌ها و افزایش قیمتی که می‌خورد قطعاً تابع همان ده درصد افزایش قیمتی است که می‌تواند باشد.

ما خودمان در جلسات مختلف اذعان داشتیم که سامانه بهین یاب آن کارآیی که باید داشته باشد ،ندارد و متأسفانه به خاطر مشکلاتی که در استان‌ها هست، در ظرفیت سنجی، فشارهایی که در استان‌ها هست برای تأیید مواد که قطعاً همه ما واقفیم، در جلسه تنظیم بازار پتروشیمی حدود ده روز پیش دفتر آقای سینک داشتیم ، پیشنهاد دادیم که پلی اتیلن نه تنها گرید لوله، از آنجایی که تولید پلی اتیلن تقریباً دو برابر مصرف کشور است و بیش از نصف آن صادر می‌شود ، به صورت آزمایشی سه ماه بیاییم پلی اتیلن را از بهین یاب خارج کنیم. عرضه و تقاضا باشد، در اختیار بورس باشد هر کار می‌خواهد انجام بدهد به صورت سه ماه، اما متأسفانه در آن جلسه تصمیم گیری نشد.

از سال نود که بهین یاب و بورس است این مشکل را در هر مرحله ای به نوعی داشتیم، یعنی همیشه التهاب بوده است، یا قیمت جهانی بالا رفته، یا داخل توزیع آن مشکل داشته، این است که مااین پیشنهاد را دادیم ولی هنوز عملی نشده، یک پیشنهاد دیگر که برای جلوگیری از افزایش قیمت مطرح کردیم، نامه‌اش را کتبی دادیم به آقای نعمت زاده در کابینه تطبیق آزاد اصلی مطرح کنند ، این است که در یک ماه وقتی افزایش قیمت چه جهانی و چه افزایش قیمت قیمت پایه در یک ماه بیش از پنج درصد بود ، قیمت قبلی ملاک قرار بگیرد، این‌ها همه در حد پیشنهاد است و هنوز موافقت نشده، ولی واقعاً دراین چند ماه با توجه به افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت جهانی ، این مشکلات را داشتیم.

دکترجهرمی، رییس نظارت بر بورس کالای ایران نیز در ادامه این نشست گفت : عرضه محصولات در بورس کالا از سال 90 مصوبه تنظیم بازار بوده است ، ستاد هدفمندی یارانه‌ها ، کارگروه تنظیم بازار نه حکم شورای رقابت که شورای رقابت بعداً به خاطر شکایتی که آنجا صورت گرفته بود وارد این داستان شد و دستور العمل را نوشت .

اما در مورد مباحث مربوط به بازار ، آزاد شدن نرخ از سال نود و سه بوده است نه از آذرماه، سال نود و سه بر اساس همان بحثی که دکتر امانی فرمودند که دو نرخی پیش می‌آید و رانت در بازار پیش می‌آید ، آقای خسروتاج که آن موقع قائم مقام وزیر صنعت بودند با هماهنگی سایر دستگاه‌ها ابلاغیه می زند و در مورد کاربرد تنظیم بازار و نرخ ارز محصولات پتروشیمی را آزاد اعلام می‌کند و از آن به بعد تا الان نرخ ارز آزاد را مبنای معاملات قرار می دهند .

گروه پتروشیمی کلاً آزاد است ، مس ، آلومینیوم و فولاد آزاد هستند ، تنها فرآورده‌های نفتی است که دارد با ارز مبادله ای حساب می‌شود، آن هم وکیوم باتوم آن را کارگروه تنظیم بازار برج 9 آزاد اعلام کرد، در برنامه ای که وزارت نفت و کارگروه تنظیم بازار در نظر دارند ،گام به گام یکی یکی موارد را آزاد خواهند شد تا ابتدای امسال ، اعلام قیمت پایه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به صورت دو هفته یک بار انجام می شد و اعلام قیمت درابتدا بصورت ماهانه بود، یعنی قیمت ماهی یک بار اعلام می‌شد، از طرفی ماهی یک بار که اعلام می‌شد نوسانات قیمت جهانی و نرخ ارز خودش این سیگنال را می‌داد که بیایند شروع کنند دراین بازار بروند دلالی دارد یا ندارد و گاهاً تقاضای کاذب ایجاد بشود. آمدند گفتند دو هفته یک بار قیمت اعلام بشود. قیمت دو هفته یک بار بر اساس نرخ ارز، نرخ ارز آزاد و قیمت‌های جهانی که در دفتر NPC استخراج می‌کنند ، برای همه کالاهای پتروشیمی ، روزهای یکشنبه اعلام می‌شود و مبنای معاملات می‌شود، این باز هم تا اردیبهشت همین دو هفته یک بار بود تا اینکه با بررسی هایی که صورت گرفت و نمودارها و معاملات که رصد شد، مشخص می‌شد زمانی که قیمت‌ها در آن همان دو هفته می‌دیدند افزایشی است یک هجوم برای خرید صورت می‌گرفت، دوباره که می‌دیدند قیمت‌ها کاهشی است ، نمی‌خریدند.

برای اینکه همه به اطلاعات دسترسی داشتند، نشریات جهانی هم هست، نرخ ارز هم پیش بینی آن را حداقل در کوتاه مدت انجام بدهند. برای اینکه رانت از بین برود و همه به صورت یکسان دسترسی به اطلاعات داشته باشند، قیمت هفتگی از ابتدای اردیبهشت ماه اعلام شد و بر اساس گزارش‌هایی که هست امسال نسبت به پارسال متوسط رقابت ما در 9 ماهه کلیه محصولات 4/2 درصد بود که پارسال 2/4 درصد بود که دو درصد یکی از دلایلی که باعث رقابت در محصولات ما کم بشود ،همین بودکه قیمت‌ها که هفتگی اعلام می‌شد، آن انگیزه‌های سفته بازی و این‌ها در بازار کاهش پیدا کرده بود و از اردیبهشت ماه تا حالا روال همین است دوستان فرض از سامانه بانک مرکزی می‌گیرند، قیمت‌های جهانی محاسبه می‌کنند و اعلام می‌کنند. روند قیمت‌ها همانجور که دوستان می گویند، بله از ابتدای سال اینگونه است. ما اینجا چهارهزار و سیصد تومان بوده، در تیرماه به چهارهزار و صد تومان رسیدیم بعد چند تا افزایش داشتیم تا قیمت این هفته که پنجاه هزار و هشتصد و بیست و چهار تومان قیمت پایه رسیدند. پس این قیمت پایه جدای از اینکه بورس باشد یا نباشد، هر چیزی باشد NPC بصورت هفتگی محاسبه  و اعلام می‌کند.

یک مشکل دیگر که کلاً این بازار داشت ، این بود که عرضه‌ها نامنظم بود، با مواردی که در شورای رقابت هماهنگ شد هم بالا دستی بود هم پایین دستی بود، هم ما بودیم هم NPC بود و یک کف عرضه ای را NPC پیشنهاد می‌داد همه روی آن نظر می‌دادند و می‌گفتند نیاز بازار این فصل ، این مقدار عرضه است ، پتروشیمی‌ها می‌توانستند بر اساس این برنامه ریزی کنند هر هفته این مقدار را به داخل بدهند و مازاد را صادر کنند، خریداران می‌دانستند اینقدر عرضه می‌شود ، می‌توانند بخرند، اطمینانی از عرضه وجود داشت که بیخودی با هم رقابت نکنند و اگر کسی نمی‌خرید ، پتروشیمی می‌رفت آن عرضه را صادر می‌کرد و نمی‌توانستند ایراد بگیرند که چرا بازار داخل را تأمین نکردید و با چنین منطقی یک کف عرضه ای تعیین شد

شورای رقابت بر اساس دستور العمل خود که گفت این‌ها دارند انحصاری فعالیت می‌کنند و با استفاده از نوسان ارز و قدرت انحصار خودشان می‌توانند بازار راتخریب کنند و رقابت ایجاد کنند برای خودشان، گفتند اگر این عرضه‌ها را رعایت کردید ، معلوم است شما بازارسازی نمی‌کنید و دارید مداوم عرضه می‌کنید و از ناحیه نوسان ارزی اختلافی در بازار نیست و مکانیسم برخوردش قرار شد اگر کسی رعایت نکرد ببرند شورا تا تصمیم گیری بشود، حتی یک مورد یکی از پتروشیمی‌ها تا اینجا در شورا رفت جلو که به واسطه نوسان عرضه‌اش کلیه مابه التفاوت که حاصل از رقابت ازآن درآمده کل آن را از پتروشیمی بگیرند، این متعهد شد رعایت کند و حکم را معلق نگه داشتند. شورا از باب انحصارش می‌توانست این ضمانت اجرایی را داشته باشد.

با معاملات امسال، تقریباً پتروشیمی‌ها توانستند رعایت کنند مگر مواردی که واقعاً مشکل داشتند، مواردی که من سراغ دارم ، اکثرا به مشکل خوراک خوردند و ناشی از بازار سازی نیست، این نمودارا اگر شما نگاه کنید، ما از ابتدای سال 21000، 28000، 35000، 24000و 32000 تن معاملات  پلی اتیلنX3 داشتیم و شهریور و مهر شده 14000 و 12000تن، در آبان ماه افزایش به 36000 تن رسیده و برج آذر و دی مجددا کاهش داشتیم ، بیشترین رقابت، متوسط رقابت در مهرماه بوده که متوسط آن حدود 10%شده، برج شهریور و مهر ، ظاهر over hallپارس جنوبی بوده که NPC دراین باره توضیح می‌دهد که عرضه کم شده است.

در این دو سه هفته آخر که ما عرضه کم داریم، پتروشیمی امیرکبیر ظاهراً به مشکل خوراک خورده و از مدار خارج شده و پتروشیمی شازند هم یک مشکل خوراک دیگری ظاهراً دارد و بحث مالیات دارد که جلوی خوراک آن را گرفتند، دو بخشی که ناشی از عرضه است و عرضه‌ها کاهش پیدا کرده .

دکترجهرمی افزود : به دوستان هم گفتم پیشنهادات دیگری در کارگروه این هفته مطرح شد، کارگروه شورای رقابت در هفته گذشته ، گفتیم چه پیشنهاد جایگزینی هست که قیمت اینگونه محاسبه نشود، ، پیشنهاد جایگزینی که تمایل به صادرات برای پتروشیمی ها ایجاد نکند و ضمنا اگر بخواهند ، قانونی هم نمی‌تواند کسی جلویشان را بگیرد که صادرات نکنید ، ما این قیمتی که هست با 5% یعنی نود و پنج درصد فوب، هر چه قیمت در بیاید دوستان نود و پنج درصد آن را حساب می‌کنند، در بازار داخل عرضه می‌کنند، از آن سمت اگر قیمتشان را چه برای نرخ ارز، چه برای هرچیز دیگر نگه داریم، می روند و صادرات می‌کنند و مجدد عرضه داخل کمتر خواهد شد .

صحاف زاده انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی: ما در این ماههای اخیر اولاً در مهرماه بعد از آن یک گپی که در تولید پیش آمد، مشکلات فنی بود و OVER HALL پارس جنوبی خوراک بالادستیشان در واقع پیش آمد، شرکت‌ها که تقریباً به تولیدشان به صورت نرمال برگشتند و  یک برنامه ریزی شد، NPC و انجمن با برنامه ریزی ،کف عرضه را مشخص کردند .

این‌ها را هماهنگ کردند که از مهرماه شروع بکنند به تولید برنامه مهر و آبان و آذر و دیماه همینجوری که کدام شرکت‌ها ورود بکنند، قیمت پایه فرمولی است که کار NPC است ولی رقابت‌ها همینجور که اشاره فرمودند بورس و خود دوستان فکر می‌کنم اذعان داشتند، بین تقریباً یک تا سه درصد رقابت‌های این چند ماه اخیر بوده در سال نود و شش. قیمت‌های پایه رشد داشته به دلایل نرخ ارز هم قیمت جهانی ولی قیمت‌ها آنچنان از نظر بحث رقابت ما مشکل نداشتیم، اینکه بعضی از شرکت‌های ما در این زمان بندی که انجام شده عرضه‌شان کم شده یا احیاناً قطع شده، صرفاً به دلایل مشکلات فنی بوده که یا کمبود خوراک از بالا دست بوده یا بهر حال یک حوادثی اتفاق می‌افتد ، در مجموع الان در حال حاضر ما این چند تا شرکت دارند تلاش می‌کنند که تأمین بکنند، تقریباً می‌شود گفت صادراتی هم ما در این زمینه نداریم یعنی همه تولیدات می‌آید برای تأمین بازار داخل، تلاش ما این است بهر حال دوستان به تعهدات خودشان برسند ، منتها اینکه در بخشی از صحبت‌های هیأت مدیره محترم انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی اتیلن بود، این مشکل که مبحث قیمت تمام شده خودشان را به تعهدات دولتی ، هم از نظر زمانی و هم از نظر ریالی داشته باشند، من فکر می‌کنم این را باید با طرف مقابل یعنی دولت حل کنند که قیمت را در ابتدای قرارداد ، فیکس نکنند.

کیانی رییس تنظیم بازار شرکت ملی صنایع پتروشیمی: ما در حال حاضر چند پارامتر اصلی داریم که می‌تواند به همه مسایل دامن بزند. یک عرضه است، حالا عرضه یک روزی کم باشد یک روزی زیاد باشد قیمت مطمئناً تغییر می‌کند. دو قیمت است، قیمت موقعی که می‌رود بالا به هر دلیلی یا به دلیل قیمت جهانی یا به دلیل افزایش نرخ ارز، یک دلیل مهم تر آن تقاضا است. ببینید دوستان در خصوص پلی اتیلن پایپ گفتند ما یک محصولی ظرف مدت سه روز با دوستان بررسی کردیم و دیدیم که بیست و پنج درصد ظرفیت به بهین یاب ارسال شده. بیست و پنج درصد ظرف سه روز، چرا چون قیمت جهانی آن به شدت داشته می‌رفته بالا، همه این را می‌دانستند، قیمت ارز هم این یک درصد می‌رفت بالا یک دفعه یک تقاضای کاذب ایجاد شد، خوب خود همین باعث بانی شد ما در دوره ای آمدیم مطرح کردیم در شورای رقابت که سقف این را برداریم،

در شش ماهه دوم یعنی از مهرماه ما مشکل عرضه داشتیم، قطعاً تعارف نمی‌کنم. پتروشیمی امیر کبیر ما انتظار داشت که اتیلن از خط لوله بگیرد، در صورتی که خط لوله برای پلی اتیلن‌های خط است و به آن تزریق نشد و مشکل مطرح شد در شورای رقابت هم مفصل صحبت کردند، تولید آن پایین آمد.

پتروشیمی شازند به مشکل مالیاتی و پخش برخورد کرد، از ایشان هم درخواست کرده بودیم با توجه به اینکه PE80 را امیر کبیر دارد به صورت مطلوب و پایدار عرضه می‌کند ،شما در مسائل فنی بازنگری کنید بلکه بتوانید PE100 تولیدکنید.

 ما با آمدن شازند خیلی امیدوار شده بودیم چون شازند معمولاً مجموعه ای است که عرضه خود را خوب و مناسب دارد، منتها این دو تا به مشکل خوردند، از آن طرف ما یک تغییر مدیریتی داخل یک مجموعه دیگر داشتیم،

 ما در حوزه تقاضا هیچ کاری نتوانستیم بکنیم، گلایه می‌کنم از دوستان بورس، گلایه می‌کنم از دوستان وزارت صنعت ما اگر این تقاضای کاذب را نداشته باشیم التهابی نداریم ، به دوستان می گوییم خرید یک ساله و  ما نگاه کردیم دیدیم سی و سه عضو آن‌ها قشنگ می‌توانند کل خرید جم را بردارند کامل، این اتفاق هیچ وقت نمی‌افتد چون ما همیشه چهار تا دلال پشت پنج تا کد هستیم، خوب کی می‌خواهیم این را درستش کنیم، شورای رقابت ده بار مطرح کردیم، هیچ تصمیمی نگرفته، در خصوص قیمت هم عرض می‌کنم، حالا آقای مهندس صحاف زاده در جریان هستند آقای خسروتاج و مهندس نعمت زاده تصمیم گرفتند، فوب پنج درصد ارز آزاد بشود گفتیم چشم، قبلش تصمیم گرفته بودند فوب پنج درصد ارز مبادله بشود گفتیم چشم گفتند از این نشریه باشد گفتیم چشم، عددی که اعلام می‌کنیم یک موقع است می گویند این عدد نمی‌خواند با فرمول شما، بیست درصد در این چند ماهه قیمت جهانی رفته بالا ، همان هفده درصدی که آقای مهندس جمالیان گفت، همان هفده درصد کفایت می‌کند برای ما سقف کاذب روی CRP100 داشته باشیم همان کفایت می‌کند، هفده درصد ظرف مدت چهار ماه کجا می‌خواهد به شما سود بدهد که حالا یک بیست درصد اینجا تصاعدی حساب کنیم، ببینید این بازار چه التهابی پیدا می‌کند.

حدود هجده جلسه با دوستان بورس و نماینده وزارت نفت داشتیم، در شورای رقابت هم مطرح شده، قرارداد بلند مدت تعریف و مصوب شده، که اگر پتروشیمی ها تمایل داشته باشند و بخش پایین دستی که توسط پتروشیمی و کارگروه احراز صلاحیت شده باشد ، ایشان می‌توانند قرارداد بلند مدت ببندند.

ضمن اینکه همین الان من در خصوص یک مسئله بگویم پارس جنوبی چهار بار Overhall شده، دو ماه است این محصول مشکل پیدا کرده است مصرف کننده آن هر روز دارد زنگ می زند. اصلاً در بازار قیمت نمی‌دهند،مثل دلار شده!

دکتر امانی : عرضه صرفاً از تولید کننده نیست، همین دلال‌هایی که معمولاً محکوم هستند، این‌ها یکی از کارکردهایشان این است که این‌ها ذخیره کنند ذخایر بازار هستند، از موقعی که عرضه از بالا دست نیست این‌ها عرضه کنند. باید قواعدی وجود داشته باشد که این‌ها را در بازار به عنوان انحصارگر و رفتار ضد رقابت بشناسد و قدرت عمل روی آن‌ها داشته باشد، اگر داشته باشد این دو تا با همدیگر عمل می‌کنند و می‌توانند آن کار را انجام بدهند.

مهندس بیوک صحاف امین: مشکل ما از آذر ماه 93 که آقای خسروتاج محصول پتروشیمی‌ها را به ما گفتند باید با ارز آزاد قیمت جهانی حساب بشود، آن موقع ما اجازه داشتیم همین مواد اولیه را با ارزمبادله ای وارد کنیم ، تقریباً قیمت‌هایی که ما وارد می‌کردیم غیر از درصد سود خواب پول ، پنج شش درصد فرق می‌کرد با قیمت هایی که از خارج ، مواد وارد می‌کردیم یا اینکه از داخل می‌خریدیم، آن موقع آقایان گفتند برای اینکه این مطلب پیش نیاید آقای خسروتاج گفت که قیمت فروش محصولات پتروشیمی به ما را با ارز آزاد حساب کنند  . وقتی که این اتفاق افتاد، سه الی چهار ماه بعد این ارز مبادله ای را برای واردات گریدهای ما برداشتند، یعنی ما دیگر نمی‌توانستیم ارز مبادله ای ، مواد بیاوریم. انحصار که پیش می‌آید تقریباً اینجوری است، من نمی‌گویم آقایان واقعاً قصد انحصار دارند، ما اعتبار اسنادی نمی‌توانیم باز کنیم و روزی که می‌رویم بانک اعتبار اسنادی باز کنیم بطور مثال برای دویست تن سیصد تن، پانصد تن بانک‌ها به خاطر تغییرات ارز که در آینده هم می‌خواهد اتفاق بیافتد ، به ما می گویند همه پول آن دویست- سیصد تن را بیاور بلوک کن LC برایت باز می‌کنیم یا مجبوریم حواله کنیم تا برود بیاید دو سه ماه طول می‌کشد تا خواب پول و سودش را حساب کنید و این تغییر قیمت پیدا می‌کند واقعاً ما گرفتار این مطلب هستیم و من مخالف این نیستم که پتروشیمی‌ها سود نباید بکنند، باید بکنند، منتها باید این معامله طوری باشد که برد برد باشد، طوری باشد که همیشه ما بتوانیم این کار را با کمک همدیگر انجام بدهیم. مشکلی که وجود دارد آقایان وقتی می‌آیند در شورای رقابت ساعت‌ها، زحمت کشیده شده وکف عرضه تعیین شده برای تمام گریدها، اگر این رعایت بشود ما نود درصد مشکلاتمان حل می‌شود، یعنی اگر ما یک جلسه ای داشتیم با دفتر آقای دکتر مهدوی ، این‌ها گفتند که ماهی شش هزار تن از اول سال امسال می‌دهیم ، پنج ماه این کار را انجام شد و ما نه مشکل رقابت داشتیم، نه مشکل مواد داشتیم و قیمت هم پایین هم آمد، واقعاً قیمت مواد خوب بود ما هم هیچ مشکلی نداشتیم. دلیلی که این قراردادها با قیمت پنج هزار و چهارصد تومان بستیم همین بود که پتروشیمی ها به عهدشان وفا می‌کردند، ما مواد داشتیم وتولید می‌کردیم، احتیاجات دولت را تأمین می‌کردیم. حالا دراین دوره نرخ ارز بالا رفته، قیمت نفت هم سی چهل دلار بوده، و نزدیک به هفتاد دلارشده ، خب به بازار فشار آورده و  الان قرار داد امضا شده، ضمانت نامه دست ارگان‌های دولتی داریم و الان باید موادش را تهیه کنیم، ولی در قیمت‌های پایین هم یک سوالی از آقای کیانی عزیز دارم، پتروشیمی امیر کبیر مواد PE80تولید می‌کند، قیمت مواد PE80 در بازار بین المللی معمولاً روزی هفتاد دلار، صد دلار از PE100کمتر است ، چرا  PE80امیر کبیر قیمتش تا هفته پیش از PE100 گران‌تر بود؟

مهندس محسن جمالیان: در رابطه با فرمایشات آقای صحاف زاده مبنی براینکه رقابت ها بیشتر از یک تا سه درصد نبوده ، باید بگویم که  بهر حال شما حداقل ،هفته ای چهار یا پنج درصد روی قیمت مواد اولیه می‌گذارید و رقابت دیگر جا ندارد ، در ظرف پنج -شش ماه ، پنجاه درصد روی قیمت رفته است.

آقای دکتر جهرمی نیز به مطلبی اشاره کردند در بحث قیمت جهانی ، اما من سوالم را جوابش را نگرفتم و آن این است که اگر قیمت جهانی بالا رفته، برای همه گریدها بالا رفته، روی بادی دورانی تزریقی اختلاف قیمت در تیرماه سیصد تومان بوده ، امروز رفته روی هزار و پانصد تومان، این دلیلش را به ما بگویید چرا این اتفاق افتاده؟

شما در طی سالهای گذشته هم اگر نگاه کنید این اختلاف ، اختلاف منطقی بوده، این اختلاف فاحشی که الان به وجود آمده ظرف پنج شش ماه، بهر حال یک شوک است.

پتروشیمی جم بزرگ‌ترین تولید کننده پلی الفین کشور است ، اینها از اول که استارتش را می‌خواستند بزنند، ادعایشان سیصد هزار تن مواد پلی اتیلن سنگین بود، کمترین عرضه را در این سال‌ها پتروشیمی جم داشته ، طبق آمارها کمترین عرضه را و بیشترین صادرات را البته خوشبختانه داشتند.

ما می‌خواهیم بگوییم پتروشیمی که قطعه تولید نمی‌کند که بگوید من امروز می‌خواهم یک روز دو روز تولید بکنم، پتروشیمی جم روزی هزار تن ظرفیت آن است، معمولاً برنامه تولید جم وقتی که می‌رود روی یک گرید چند هفته تولید می‌کند

شما هفته گذشته اگر آمدید پانصد تن، دویست تن عرضه کردید، اگر یک پتروشیمی دیگر اکسترودرش خراب می‌شود یا دیگری مواد نمی‌گیرد ، آیا پتروشیمی جم در انبارهای خود مواد ندارد که هفته بعد بیاید عرضه کند؟!

مهندس مسعود مهدوی : ما مواد اولیه خودمان که مصرف واحدهای تولیدی ما است ، صادر می‌شود .

ما نمی‌توانیم بگوییم افزایش قیمت نداشتیم و بازار جهانی رفته بالا، بحث این است که مواد اولیه قیمت آن دارد هفتگی تغییر می‌کند، ولی قراردادها بلندمدت است، دو تا بحث باید درست بشود، یک عرضه درست، و تعدیل قیمت. درخصوص عرضه درست ، دقیقاً آقای جمالیان درست فرمودند، پتروشیمی جم سیصد هزار تن توان ظرفیت خود را اعلام کرده، حالا با این توان و ادعا آمده جلو، ولی عرضه ای که انجام می‌شود پایین است، امیر کبیر پایین است، اراک منظم‌ترین و دقیق‌ترین که همیشه درست هم عرضه کرده، انصافاً اراک خوب بوده، امیر کبیر هم نسبتاً خوب بوده، این‌ها دارد فشار می‌آورد به صنعت، این‌ها دارد واحدهای تولیدی رابه تعطیلی می کشاند و این ا اتفاق خوبی نیست.

ما می‌خواهیم جلوی آن اتفاق را بگیریم و نمی‌گوییم پتروشیمی ضرر بدهد، من یک بار با دوستان پتروشیمی صحبت می‌کردم ، می‌گفتند که هزار و خرده ای میلیارد سود کردیم، گفتم دستمریزاد! این از توان تولیدکنندگان درآمده ! ما می‌خواهیم این اتفاق نیافتد ، همه تولید بخوابد و ما بگوییم فقط پتروشیمی‌ها، صنایع بالادستی رشد کرده است.

مجید رضایی مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی جم:

در بحث تولید پتروشیمی جم ، همانطور که دوستان می گویند، ظرفیت یکی از خطهای ما این است که سیصد و سی هزار تن در سال تولید داشته باشیم ولی این به این معنی نیست که قالب بگیریم برای پلی اتیلن گرید لوله و مدام سیصد و سی هزار تن پشت هم بتوانیم تولید کنیم، چون پایپ یک گریدخاصی است و شرایط سختی دارد و تولید مداوم آن برای ما امکان پذیر نیست و قطعاً ما باید برنامه دوره ای داشته باشیم، مثلاً بیست هزار تن بزنیم، تعطیل کنیم یک گرید دیگر بزنیم، مثلاً بیست روز، چهل روز، بعد دوباره مجدداً به این دوره برگردیم

در نهایت اگر در پتروشیمی جم، همه عوامل و داده های آن حاضر باشد، از لحاظ شکل تکنیکی آمادگی داشته باشد ،در سال حدود شصت الی هفتاد هزار تن تحویل بازار می‌دهد.

 دوستان درست می گویند از چند سال قبل این بحثی که بالاخره ما می‌توانیم تولید کنیم بوده، ولی به لحاظ اینکه کاتالیست این گرید کاتالیست بازل بود و در بحث تحریم ها به ساپورت نشدیم و حتی تا اواخر بحثی که ما سال پیش هم آلمان بودیم با این‌ها جلسه گذاشتیم به ما گفتندکه با ما صحبت نکنید و به هیچ عنوان کاتالیست را در اختیار ما نگذاشتند، بچه‌های پژوهش ما آمدند با شرکت ساینوپک چین با هم نشستند، خیلی کار کردند و توانستند یک کاتالیست بازسازی کنند و الگوبرداری انجام دادند و کار تحقیقاتی انجام دادند و پس از آن ، محموله ای آوردیم، بحث آزمایشگاهی آن تأیید شد یک محموله 10000 تنی قرار شد تولید کنیم که بر حسب برنامه تولید که‌NPC داشت ، قرار بود دیماه این را تولید کنیم ولی در آبانماه چون مارون از مدارخارج شده بود و بحث بازار اتفاق افتاد ما بیش از 9000تن بر اساس آماری که موجود است ، در بورس کالا عرضه کردیم ، مجدداً ما از همان مواد 30000 تن خریداری کردیم و قرار بود در بهمن و اسفند نیز 30000 تن را بصورت 2بخش 15000 تنی بگذاریم در خط و تولید کنیم. ولی متأسفانه یک شرایط مشکلی که گرایدارهای ما به وجود آمده، دقیقاً سال گذشته همین موقع بود ما شروع کردیم به تولید ایکس تری ، برج اسفند، وقتی بورس هم تقریباً پانزده هزار تن سلف فروخته بودیم، پنج هزار تن را تحویل دادیم یک دفعه واحد ما به صورت کامل خوابید، SHUT DOWN کرد، چهل روز چهل و پنج روز تعمیرات ما طول کشید ما یک سری مشکلات دیگر داریم، دوازده و نیم میلیون دلار زیان ما ناشی از این توقف بود، دوازده و نیم میلیون دلار یعنی روزی هزارتن محصول تبدیل می‌کردیم، چون جم تولید کننده اتیلن است، ما علاوه بر تأمین نیاز خودمان ششصد هزار تن اتیلن تأمین می‌کنیم ، ششصد هزار تن اتیلن نیز به سایر پتروشیمی‌ها از قبل مهر، ایلام ، امیرکبیر و دیگران می‌دهیم. اتیلن قیمت گذاری آن بر دو شکل است، وقتی بین مجتمعی هست، بر اساس قیمت ارز مبادله ای هست، وقتی ما تبدیل به کالا می‌کنیم، چه در بورس کارهای کشور بفروشیم ،چه صادر کنیم بر اساس طرح آزاد، یعنی بیست درصد اختلاف اتیلن داریم. ما روزی هزار تن اتیلن که تبدیل می‌کردیم به پلی اتیلن را به مدت چهل روز نداشتیم، از آن طرف خود هزینه تعمیر خط برایمان خیلی دردسر ساز شد و از آن طرف دوستان در بورس کالا گلایه می کردند ، از آن طرف تولید کننده حق دارد، ما در جلسه قبلی کارگروه پلی اتیلن مهندس صحاف زاده تشریف داشتند ، بحث ما بر همین بود که اگر واقعاً بالاخره یک نگاه کلی به بحث صنایع پلی اتیلن تولید لوله در کشور هست، و بالاخره نگاه ما این باشد که وضعیت بحران آب و در بحث گاز و این‌ها داریم و قرار است یک اقدام ملی بشود، آن در اراده پتروشیمی جم و دیگران نیست، الان ظرفیتی که تمام صنایع لوله کشور دارند کار می‌کنند، فکر نکنم میانگین آن بالای پنجاه درصد باشد، پنجاه درصد ظرفیتش خالی است و از آن طرف بحث نیز پروژه‌های آب کشور که اهمیت خاصی دارد، همین این ها راکد مانده و حالا منتظرند پتروشیمی جم یا دیگری بیاید این مواد را تولید کند، چیزی حدود دویست و پنجاه تا سیصد دلار، ظرف پنج ماه افزایش قیمت پایه جهانی بوده، یکی از دلایل افزایش قیمت آن بازار چین بوده یعنی چین بهر حال قوانین و مقرراتی که جدیداً بر اساس ممنوعیت استفاده از ضایعات و این‌ها باعث شد که قیمت‌های جهانی بسیار بالا رفت، در این چهار ماه گذشته یعنی هفته ای نبوده که ما سی دلار پنجاه دلار افزایش قیمت بر محصولات پلی اتیلن روی دنیا نداشته باشیم، بلا استثنا یعنی تمام گرید ها، فقط بحث پایب نیست، یعنی یک چیزی شما حداقل بیست و پنج تا سی درصد افزایش قیمت را در تمام محصولات پلی اتیلن دنیا دیدید، یک اعتقادی هست می گویند پایب بزند جلوگیری بشود از خروج ارز، چه فرقی دارد، من ایکس فایو بزنم، می‌فروشم ارز می‌آورم درکشور، از آن طرف من نمی‌توانم واقعاً جوابگوی نیاز صنایع پایین دست لوله و پلی اتیلن کشور باشم این واقعاً یک بحث است، ما خودمان علاقه داریم، ولی ا مشکلات و مسائل زیادی وجود دارد ، ما یک سری تغییرات اساسی هم در تجهیزات دادیم در یک سری واحد اچ دی انجام دادیم تا بتوانیم این را به صورت همین هفتاد هشتاد هزار تن بتوانیم تولید کنیم و الان بچه‌های ما دارند روی آن کار می‌کنند ما اگر برویم گرید پایپ را شروع کنیم ، دقیقاً سی روز توقف داریم که این خودش ضرر و زیانش هم در بعد ملی خیلی بالا است، هم به لحاظ خود مجموعه ما که یک بنگاه اقتصادی است، من اعتقادم این است بالاخره دوستان اگر قرار است بحث حمایت لوله و پلی اتیلن کشور حمایت بشود آن سازوکارهایی که باید برایشان باشد در بحث واردات مستمر آن‌ها مهیا بشود و بالاخره یک تولید کننده تأمین پایدار و همیشگی یکی از اصول اصلی آن است، تولید کننده به صورت پایدارتأمین نشود، قطعاً نمی‌ قطعاً نمی‌تواند کار کند و نمی‌تواند قرارداد ببندد.

پایان بخش اول