نوسان بهای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی، سیگنالساز قیمتی رینگ داخلی شده است. به این ترتیب در شرایطی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی ظرف بیش از پنجماه اخیر ثابت نگه داشته شده، فرار بزرگترین اقتصاد جهانی از رکود برای نیمسال ابتدایی سالجاری میلادی، زمینهساز رشد نرخ محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی و به تبع آن بازار داخلی شده و در عین حال، احتمال استمرار این رویه زمینه افزایش نرخ در میانمدت را فراهم کرده است. با این حال، ثبات نسبی در نرخ ارز باعث شده است تا تب خرید در رینگ محصولات پتروشیمی فروکش کند؛ بهنحوی که در کنار حفظ رونق در معاملات این محصولات، از رقابت قیمتی میان متقاضیان تا حدودی کاسته شود.
صعود نفت، پتروشیمیها را گران میکند
دفتر توسعه صنایع تکمیلی محصولات پتروشیمی، قیمت پایه محصولات شیمیایی و پلیمری برای عرضه در بازار فیزیکی بورس کالای ایران را از روز دوشنبه نهم مرداد تا روز یکشنبه پانزدهم مرداد عمدتا با رشد نرخ اعلام کرد؛ به نحوی که قیمت پایه 19محصول از 29محصول پلیمری با رشد نرخ، بهای چهارمحصول بدون تغییر و نرخ ششمحصول کاهشی اعلام شد. قیمت پایه محصولات شیمیایی نیز عمدتا افزایشی بود؛ به نحوی که از 20محصول، نرخ 14محصول با افزایش، بهای دومحصول بدون تغییر و نرخ چهارمحصول کاهشی اعلام شد.
در شرایطی که نرخ ارز معیار در تعیین بهای پایه محصولات پتروشیمی، بدون تغییر و برابر 28هزار و 500تومان تثبیت شده است، نوسان بهای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی با محوریت بازارهای صادراتی کشور، اصلیترین عامل جهتدهنده به قیمتهای پایه است. ظرف سهماه دوم سالجاری میلادی از نرخ کامودیتیها در بازارهای جهانی کاسته شد؛ اما با شروع هفتمین ماه سالجاری میلادی، مجددا بازارهای کالایی به مسیر رشد نرخ بازگشتهاند و این موضوع زمینه افزایش نرخهای پایه در بازار داخل را فراهم کرده است.
نفتا بهعنوان محصولی که از آن بهعنوان خوراک بسیاری از واحدهای پتروشیمی استفاده میشود، ظرف هفته منتهی به روز جمعه 28ژوئیه رشد یکدرصدی داشت و با نرخ 574دلار و 98سنت به ازای هر تن معامله شد. همچنین این محصول در بازه ماهانه رشد 34/ 4درصدی را به ثبت رسانده است. رشد نرخ نفتا در بازارهای جهانی محرک بهای محصولات پتروشیمی در کوتاهمدت است. در عین حال ظرف هفته پایانی ژوئیه، نفت نیز در بازارهای جهانی وارد مسیر صعود نرخ شد که این رشد قیمتی میتواند محرک افزایش قیمت نفتا و در ادامه محصولات پتروشیمی در میانمدت باشد. روز 28ژوئیه بهای هر بشکه نفت خام آمریکا از مرز 80دلار به ازای هر بشکه عبور کرد و این محصول با نرخ 80دلار و 58سنت معامله شد که این رقم بیشترین نرخ فروش این محصول در 100روز اخیر بود.
انتشار بهتر از حد انتظار دادههای اقتصادی آمریکا برای سهماه دوم سالجاری میلادی، با کاهش احتمال بروز رکود و تقویت احتمال رشد تقاضا زمینهساز بازگشت نرخ نفت خام آمریکا به کانال قیمتی 80دلار پس از 100روز بود. در این شرایط کاهش تعداد دکلهای نفتی فعال در آمریکا و توافق و کاهش تولید در اوپک نیز مزید بر علت شد تا این رشد قیمتی محقق شود. در این شرایط حفظ کانال قیمتی 80دلاری برای نفتخام آمریکا میتواند محرک رشد نرخ محصولات پتروشیمی باشد. در عین حال انتشار بهتر از حد انتظار دادههای رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا نشان داد که همچنان بزرگترین اقتصاد جهانی با رکود فاصله دارد؛ این موضوع نیز محرک بازارهای کالایی در کوتاهمدت و میانمدت خواهد بود.
از 29محصول پلیمری که نرخ پایه آن توسط دفتر توسعه صنایع تکمیلی اعلام شد، بیشترین رشد قیمت مربوط به پلیاتیلن، پلیاستایرن و پلیپروپیلنها بود. این در حالی بود که بخشی از pvcها بدون تغییر و برخی دیگر با کاهش نرخ محدود اعلام شدند. همچنین پلیترفتالات بطری در تمامی گریدها کاهش نرخ محسوس بیش از 5درصدی داشت. درحالی پلیترفتالات بطری برخلاف جریان غالب در بازار جهانی محصولات پتروشیمی ارزان میشود که این محصول ظرف ماههای گذشته، از رکود تقاضا و افت نرخ حاکم بر بازار محصولات پتروشیمی کمترین تاثیر را گرفته بود. به شکل سنتی ظرف سهماه دوم هر سال میلادی و با نزدیک شدن به فصل گرما، بر میزان تقاضا برای نوشیدنی در نیمکرهشمالی افزوده میشود و این موضوع باعث میشود تا پیش از آغاز فصل گرما تقاضا برای پلیترفتالات بطری بهعنوان ماده اولیه مصرفی در تولید بطریهای پلاستیکی افزوده شود. اما از میانه تابستان، روند تولید بطری پلاستیکی کاهش یافته و این موضوع باعث تضعیف نرخ این محصول پلیمری یعنی پلیترفتالات بطری میشود.
- فروکش کردن تب خرید در رینگ پتروشیمی
ظرف هفته ابتدایی مردادماه امسال بالغ بر 100هزار تن محصول پلیمری و 27هزار تن محصول شیمیایی از بازار فیزیکی بورسکالای ایران مورد معامله قرار گرفت. حجم فروش محصولات پلیمری و شیمیایی از بازار فیزیکی بورسکالا نسبت به هفتههای قبل کاهش داشته و میتوان اذعان کرد که تب خرید در رینگ پتروشیمیها فروکش کرده است. البته همچنان حجم فروش هفتگی محصولات پلیمری از این بازار بالاتر از میانگین نرخ سالانه فروش این محصولات در سال قبل است، بنابراین بازار همچنان در وضعیت رونق قرار دارد. بررسی روند معاملات محصولات پلیمری در بازار فیزیکی بورسکالای ایران از آن حکایت دارد که همچنان، متقاضیان کالاهایی نظیر پلیپروپیلن شیمیایی و پلیپروپیلن نساجی بیش از 100درصد است؛ این در حالی است که محصولاتی نظیر پلیاستایرن، پلیاتیلن و پلیکربناتها که میزان تولید و عرضه آنها در بازار داخل مطابق تقاضای داخلی است، بدون رقابت قیمتی معامله میشوند.
ظرف هفته ابتدایی مردادماه بالغ بر 27هزار تن محصول شیمیایی در بازار فیزیکی بورسکالای ایران مورد معامله قرار گرفت که این رقم کمتر از میانگین حجم فروش هفتگی محصولات شیمیایی بود. البته علت اصلی کاهش حجم فروش محصولات شیمیایی در بازار فیزیکی بورسکالا به افت حجم عرضه هفتگی مربوط میشود. در اولین هفته مردادماه تنها 30هزار تن محصول شیمیایی در بازار فیزیکی بورسکالا عرضه شد که از این میزان محصول بالغ بر 90درصد آن معامله شد. در این شرایط این انتظار میرود که بر حجم عرضه محصولات شیمیایی در بازار فیزیکی بورسکالا برای دومین هفته از مردادماه افزوده شود و این موضوع زمینه رونق این رینگ در این بازه زمانی را مهیا کند.
در عین حال جریان کاهشی ایجادشده در بازار آزاد دلار ظرف روزهای اخیر متوقف شده است. بیش از 10روز از نوسان هر برگه اسکناس آمریکایی در کانال قیمتی 48هزار تومانی میگذرد. در حالی که در این بازه زمانی دلار در بازار آزاد به کانال قیمتی 47هزار تومان وارد نشده است، برای ساعاتی در کانال 49هزار تومان نیز معامله میشود. در این شرایط نوسان نرخ ارز میتواند محرک حجم معاملات بازار محصولات پتروشیمی در بازار فیزیکی بورس کالای ایران ظرف هفته جاری باشد.