دکتر یوسفی، عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، در برنامه گفتوگوی اقتصادی رادیو گفتوگو درخصوص صنعت پتروشیمی و گذر از خامفروشی، اظهار کرد: تعریف خامفروشی این است که محصولی را که هنوز قابلیت افزایش ارزش افزوده دارد صادر کنیم.وی افزود: بهعنوان مثال تبدیل نفت به پتروشیمی ۱۰ برابر ارزش افزوده دارد اگر به مواد شیمیایی تبدیل شود نیز ۱۰۰ برابر ارزش افزوده خواهد داشت و اگر پلیمر شود ۱۰۰۰برابر ارزش افزوده به آن تعلق میگیرد.یوسفی تصریح کرد: پتروشیمیها به جای اینکه مادهای که قابلیت این را دارد که در داخل کشور تبدیل به موادی با ارزش افزوده بالاتر بشود را بهطور مستقیم از بنادرشان صادر میکنند.عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران گفت: برای جلوگیری از خامفروشی پاییندست پتروشیمی باید به جایگاه با ثباتی برسد و مورد اهمیت قرار گیرد.
وی افزود: ارزش سرانه موادی که ما صادر میکنیم یک سوم موادی است که وارد میکنیم یعنی اگر یک کیلو مواد پتروشیمی با نرخ یک دلار صادر میکنیم به همان میزان واردات انجام میدهیم اما با نرخ ۳ دلار که اگر همین مواد خودمان را در داخل فرآوری کنیم موجب اشتغالزایی و تولید خواهد شد.یوسفی بیان کرد: افرادی که در این بخش متولی هستند مسیرهای درستی را در پیش نمیگیرند و از بخشهای متخصص در این زمینه نیز نظرخواهی نمیکنند و از تجربیات پژوهشگاهها هیچگونه استفادهای در راستای بهبود وضع موجود به عمل نمیآید.عضو هیات علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران تاکید کرد: ابتدا باید یک جمع خبره و کارشناس از دستاندرکاران بخش خصوص و صنعت درخصوص مسائل پتروشیمی از بخشهای مختلف تشکیل شود و در این راستا متولی برای برنامهریزی بتوانیم درنظر بگیریم.
ایجاد ارزش افزوده در صنایع پاییندست راه حل کاهش خامفروشی است
دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی اتاق ایران نیز در این ارتباط گفت: در حال حاضر هیچ نهاد یا ارگانی با خامفروشی موافق نیست و تا جایی که میتوانیم باید در صنایع پاییندستی ارزش افزوده ایجاد کنیم.حمیدرضا صالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی اتاق ایران، در این برنامه رادیویی درخصوص صنعت پتروشیمی و گذر از خامفروشی، اظهار کرد: نگاه جزیرهای به این موضوع ما را از اصل مطلب دور میکند و بنده معتقد هستم در حال حاضر هیچ نهاد یا ارگانی با خامفروشی موافق نیست.وی افزود: تا جایی که میتوانیم باید در صنایع پاییندستی ارزش افزوده ایجاد کنیم که در این راستا باید اسباب این امر و فضای کسب و کار لازم مهیا شود.
صالحی ادامه داد: ما از بسیاری کشورها درخصوص موضوع ارزش افزوده عقب ماندهایم. در حال حاضر به ازای هر بشکه نفتی که در داخل سوزانده میشود ۲۵۶ دلار ارزش افزوده میتوان ایجاد کرد، در حالی که این میزان در ترکیه ۸۷۰ دلار است که این مساله نشان میدهد در ارزش افزوده بسیار نامناسب عمل میکنیم.دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی اتاق ایران با اشاره به عدم استراتژی برای صادرات مواد پتروشیمی گفت: اگر میخواهیم بر اساس برنامه ششم توسعه به ۱۰۰ میلیون تن صادرات مواد پتروشیمی برسیم، ابتدا باید طرحهای نیمه تمام تکمیل شوند زیرا اتمام آنها ۶۵ میلیون تن تولید ما را افزایش میدهند که در این راستا به ۲۵ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم.وی با بیان اینکه خصوصیسازی در این موضوع اهمیت زیادی دارد، ادامه داد: باید قطار از ریل خارج شده را به مسیر بازگردانیم در واقع با برنامهریزی نهادها، دستگاهها و صندوقها را از همه صنایع به ویژه صنعت پتروشیمی خارج کنیم زیرا آنها نمیتوانند بنگاهدار باشند.
صالحی بیان کرد: باید فضای سوءاستفاده را در کشور کم کنیم و پازلهای اقتصاد آزاد را بنا بگذاریم. اگر واقعا به دنبال این امر هستیم باید در بودجه ۹۷ این مسائل را درنظر میگرفتیم تا به تدریج در سالهای آینده این روند را تکمیل کنیم.دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی اتاق ایران همچنین افزود: باید به سمت واقعیسازی نرخ ارز پیش برویم و فضای رانت و سوءاستفاده را کاهش دهیم. تا زمانی که زیرساختهای اقتصاد کلان تصحیح نشود عملا ما داشتههایمان را با دست خودمان از بین میبریم.وی تصریح کرد: ما استراتژی درستی درخصوص صادرات انرژی به ویژه گاز نداریم، بعضی افراد هم معتقدند صادرات گاز به صرفه نیست که در راستای این امر باید کارخانه الانجی تاسیس میشد که این کار صورت نگرفته است و ما به جای اینکه با منابع انرژی موجود ارزش افزوده ایجاد کنیم در حال از بین بردن این منابع هستیم.